ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ

Ο τερματισμός του ψυχρού πολέμου υπήρξε ειρηνικός, ο πόλεμος αποφεύχθηκε, όμως, οι κατακλυσμιαίες μεταβολές που ακολούθησαν την ανατροπή των διεθνών ισορροπιών οδήγησαν στη βία των εθνικών συγκρούσεων. Το φαινόμενο της παγκοσμιοποίησης, έχει διαταράξει την παραδοσιακή λογική των διεθνών σχέσεων. Οι διεθνείς σχέσεις, κατά κύριο λόγο διακρατικές, λειτουργούν με κριτήριο τα εθνικά σύνορα. Η παγκοσμιοποίηση αποτελεί μια σύνθετη διαδικασία, υπέρβασης των συνόρων μέσα από τα δίκτυα επικοινωνίας και ανταλλαγών που αναπτύσσονται μεταξύ των κοινωνιών χωρίς να εμποδίζονται από τα σύνορα και τις εθνικές διαφορές. Η λογική της παγκοσμιοποίησης αντιστρατεύεται την παραδοσιακή λογική των διακρατικών σχέσεων. Παρά ταύτα η πολιτική της ισχύος παραμένει κυρίαρχη. Η βασική, διαλεκτική θα λέγαμε, αντίφαση της εποχής είναι αυτή μεταξύ της δυναμικής μιας κοινωνίας που παγκοσμιοποιείται και της πολιτικής της ισχύος που διέπει τις σχέσεις μεταξύ των κρατών. Η λογική της κυριαρχίας συγκρούεται με το φιλελεύθερο ιδεολογικό πλαίσιο της παγκόσμιας αγοράς. Στην πράξη η αντίθεση αυτή διευθετείται μέσα από την άτυπη αναγνώριση μιας ηγεμονικής δομής που συντίθεται από τη διαπλοκή των ισχυρών κρατών με τα νέα κέντρα εξουσίας που εμφανίζονται στις συνθήκες της παγκοσμιοποίησης. Η αντίσταση στην παγκοσμιοποίηση επικεντρώνεται στο πολιτισμικό και στο εθνικό στοιχείο λαμβάνοντας τη μορφή ενός αιτήματος ταυτότητας. Η πολιτική εκμετάλλευση αυτού του αιτήματος και οι περιορισμένες επιλογές που επιτρέπει το διεθνές σύστημα οδηγούν στην προσαρμογή, στην περιθωριοποίηση ή ακόμα και στον πόλεμο.